****
Lars von Trier (Breaking the Waves, The Idiots, Dogville) staat bekend als onconventioneel filmer. De grondlegger van de Deense dogme-beweging heeft meermaals zijn publiek verrast. De kritieken lopen daarbij meestal uiteen van lovend tot afwijzend. Met Antichrist doet de regisseur zeker weer een duit in het zakje.
 

Antichrist begint heel sterk met een prachtig zwart-wit gefilmde scène. In slowmotion wordt op droomachtige wijze een afschuwelijke ervaring weergegeven. De dramatische muziek van Händel is uitermate goed uitgekozen en versterkt het sluimerende gevoel dat er iets volledig dreigt mis te gaan. Na deze openingsscène weet de kijker wat de hoofdrolspelers staat te wachten: verdriet, pijn en wanhoop.

Het verhaal is eenvoudig. Een man (Willem Dafoe) en zijn vrouw (Charlotte Gainsbourg) – die in de film naamloos zijn – verliezen hun kind en moeten met het verdriet zien om te gaan. De vrouw krijgt enorme paniekaanvallen en de man, die therapeut is, probeert haar te helpen. Ze gaan op zoek naar de bron van haar angsten en komen uit in Eden, hun afgelegen huis in de bossen. Op deze plek proberen ze de vrouw van haar angsten af te helpen. De behandeling blijkt echter moeizamer te gaan dan verwacht. Antichrist ontaardt in een psychologische thriller, die zijn weerga niet kent. Angst neemt het over en het kwaad lijkt overal en alom aanwezig te zijn.

Het commentaar dat nu al veelvuldig op Antichrist wordt gegeven, is interessant om eens onder de loep te nemen. Enerzijds is er een groep die de film tergend traag en sloom en totaal niet spannend vindt. Anderzijds wordt er veelvuldig geklaagd over de expliciete sex- en horrorscènes. Ten slotte zijn er de positieve reacties van liefhebbers van de onderhuidse spanning.
De uiteenlopende meningen komen voort uit de verwachtingen van de kijkers en hetgeen Von Trier voorschotelt. Liefhebbers van het aloude horrorgenre zullen worden teleurgesteld. Neemt niet weg dat er enkele zeer gruwelijke scènes in de film zitten. Deze hebben – net als de sexscènes – wel degelijk een belangrijke functie en zijn niet overbodig zoals enkele critici menen. Zij vormen een contrast, zetten het gevoel op scherp en versterken de angst op die momenten waarop weer iets zou kunnen gebeuren.

De expliciete scènes kunnen zeker een naar gevoel in de buik geven. Maar als de film bezonken is – want dat moet hij zeker even – zal menigeen tot de conclusie komen een zeer sterke film gezien te hebben. Antichrist is niet zomaar een enge film, maar roept interessante vragen op over de menselijke natuur. Voor wie had de vrouw angst? Voor Eden? Satan? De Natuur? Zichzelf? Zit het kwaad in de mens? Zit het kwaad in de natuur en is de vrouw van nature bedorven? De film blijft de kijker waarschijnlijk nog wel enige tijd door het hoofd spoken. En dat maakt deze film goed en het kijken meer dan waard.